Bir Kuşak Bir Yol Girişimi
Bir Kuşak Bir Yol ya da Kuşak-Yol Projesi, Kuşak Yol Girişimi, Kuşak Yol İnisiyatifi veya OBOR (One Beld One Road) olarak da bilinen yüzyılın konsepti isimli Çin devlet başkanı Xi Jinping’in 2013’te Kazakistan ziyaretinde yaptığı bir konuşmada ilk kez dile getirilen bu proje bir anda bütün dünya ülkelerinin ilgi odağı haline gelmiştir. İpek Yolu’nun tekrardan canlandırılması ve geliştirilmesi istenilen bu projeye şimdiden gerek Avrupa’dan gerekse Asya’dan 70’e yakın ülkeyle işbirliği anlaşması imzalamıştır. Bu sayının her geçen yıl artması beklenmektedir. Projede ulaşım ağları, enerji ağları ve telekomünikasyon yoluyla uluslararası entegrasyon hedeflenmektedir. Proje, dünya GSMH’nin %42’sini, dünya nüfusunun %64’ünü, karaların %40’ını, bilinen enerjinin %75’ini kapsayan devasa bir projedir.
İpek Yolu’nun Geçtiği Ülkeler
Projede birçok koridor ve bu koridorlarda yer alan 60’tan fazla ülke bulunmaktadır. Proje kapsamında farklı güzergâhlar ise şu şekildedir:
- Çin-Moğolistan-Rusya
- Çin-Bangladeş-Hindistan-Myanmar
- Çin-Merkez ve Batı Asya (Türkiye’nin yer aldığı yol)
- Çin-Hindi Çini Yarımadası
- Çin-Pakistan
Çin ile yapılan son anlaşmalara göre proje içerisindeki ülkeler bölgelere göre aşağıdaki şekilde ayrılmaktadır:
- Doğu Asya: Çin, Moğolistan
- Güneydoğu Asya: Brunei, Kamboçya, Endonezya, Laos, Malezya, Myanmar, Filipinler, Singapur, Tayland, Timor-Leste, Vietnam
- Orta Asya: Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan, Özbekistan
- Ortadoğu ve Kuzey Afrika: Bahreyn, Mısır, İran, Irak, İsrail, Ürdün, Kuveyt, Lübnan, Umman, Katar, Suudi Arabistan, Filistin, Suriye, Birleşik Arap Emirlikleri, Yemen
- Güney Asya: Afganistan, Bangladeş, Bhutan, Hindistan, Maldivler, Nepal, Pakistan, Sri Lanka
- Avrupa: İtalya, Arnavutluk, Ermenistan, Azerbaycan, Belarus, Bosna-Hersek, Hırvatistan, Çekya, Estonya, Gürcistan, Macaristan, Letonya, Litvanya, Makedonya, Moldova, Karadağ, Polonya, Rusya, Sırbistan, Slovakya, Slovenya, Türkiye, Ukrayna.
Türkiye İçin İpek Yolu’nun Önemi
Türkiye’nin içinde yer aldığı ‘ana hat’ Orta Koridor, projenin merkezi konumunda yer almaktadır. Proje kapsamında bölgenin öneminin daha da artmasıyla beraber Anadolu, Kafkasya ve Orta Asya üçgeninde taşımacılığın orta vadede şu anki ekonomik büyüklüğünün birkaç katına ulaşacağı öngörülmektedir.
Son yıllarda Türkiye’nin ulaştırma politikalarının temel ekseni Çin’den Londra’ya kesintisiz bir taşımacılık hattı sağlamak üzere şekillenmektedir. Eski Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhan “Geçen yıl açılan Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu hattı da Çin’den ve Orta Asya’dan ülkemize ulaşan tüm yolları birleştiren bir altyapı olarak bu noktada çok büyük önem taşıyor. Bu proje sadece 3 ülkeyi birleştirmiyor. İngiltere’yi, Fransa’yı, Belçika’yı, Almanya’yı, Avusturya’yı, Macaristan’ı, Sırbistan’ı, Bulgaristan’ı, Türkiye’yi, Gürcistan’ı, Azerbaycan’ı, Kazakistan’ı, Türkmenistan ‘ı ve Çin’i birbirine bağlıyor. Bakü’den Kars’a uzanan 829 km’lik bir demiryolu hattı, Hazar geçişli orta koridor hattının önemli bir parçasını tamamlıyor. Lakin bu projenin önemi önümüzdeki yıllarda çok daha iyi anlaşılacaktır. Çünkü Çin ve Avrupa arasındaki ticaret bugün, günde 1,5 milyar doları bulan boyutlara ulaştı. Bu ticaret akışının artarak devam etmesi ve 5-6 yıl içinde günde 2 milyar doları geçmesi bekleniyor” şeklindeki sözleri ile Türkiye’nin projeye verdiği önemi dile getirmiştir. Türkiye, proje için en kilit noktalardan birinde yer almakta olup projenin devamının sağlanması adına gerekli çalışmalar yürütülmektedir.